در دنیای اینترنت خانگی، دو واژهی بسیار پرکاربرد یعنی مودم و روتر همیشه در کنار هم شنیده میشوند. بسیاری از کاربران تصور میکنند که این دو دستگاه عملکرد مشابهی دارند، اما در واقع مودم و روتر نقشهای متفاوتی در شبکه ایفا میکنند. در این مقاله بررسی میکنیم که تفاوت روتر با مودم چیست و هر کدام چه کاربردی برای کاربران خانگی دارند.
مودم چیست؟
مودم (Modem) مخفف عبارت Modulator–Demodulator است.
مودم دستگاهی است که اینترنت را از سرویسدهنده دریافت میکند. برای مشاهده جدیدترین مدلها میتوانید به بخش خرید مودم مراجعه کنید. این دستگاه وظیفه دارد سیگنالهای دیجیتال دستگاههای شما (مثل لپتاپ یا گوشی) را به سیگنال آنالوگ قابل انتقال از طریق خطوط مخابراتی (ADSL، VDSL، فیبر نوری یا سیمکارت) تبدیل کند و بالعکس.
به زبان ساده، مودم پلی است بین خانه شما و شرکت ارائهدهنده اینترنت (ISP).

روتر چیست؟
روتر (Router) دستگاهی است که وظیفه دارد اینترنت دریافت شده از مودم را بین چندین دستگاه مختلف مانند لپتاپ، گوشی، تلویزیون هوشمند و حتی دوربینهای مداربسته توزیع کند.
روتر میتواند این کار را به دو روش انجام دهد:
از طریق کابل شبکه (LAN)
به صورت بیسیم (Wi-Fi)
بنابراین اگر در خانه چند دستگاه دارید که باید همزمان به اینترنت متصل شوند، وجود روتر ضروری است.برای داشتن شبکهای پایدار و حرفهای، استفاده از برندهای معتبر مثل روتر میکروتیک میتواند بهترین انتخاب برای کاربران خانگی و اداری باشد.
فرق مودم و روتر چیست؟
خیلیها فکر میکنند مودم و روتر یک دستگاه هستند، اما در واقع دو نقش کاملاً متفاوت در شبکه خانگی دارند:
مودم اینترنت را از شرکت سرویسدهنده (ISP) میگیرد و آن را به شکلی قابل استفاده برای دستگاههای شما تبدیل میکند. بدون مودم، اصلاً اینترنتی در خانه وجود نخواهد داشت.
روتر اینترنتی که مودم فراهم کرده را بین دستگاههای مختلف مثل موبایل، لپتاپ، تلویزیون و دوربینها تقسیم میکند. بدون روتر، اینترنت فقط روی یک دستگاه فعال میشود.
اگر بخواهید هم اینترنت را بگیرید و هم بین چند دستگاه پخش کنید، باید یا مودم و روتر جداگانه داشته باشید یا از یک مودم-روتر ترکیبی استفاده کنید.

جدول مقایسه مودم و روتر
ویژگی | مودم | روتر |
وظیفه اصلی | اتصال به ISP و دریافت اینترنت | توزیع اینترنت بین دستگاهها |
نوع اتصال | خطوط تلفن، فیبر نوری، سیمکارت | کابل LAN یا وایفای |
نیازمندی | بدون مودم، اینترنت نداریم | بدون روتر، اینترنت فقط روی یک دستگاه فعال است |
امنیت شبکه | معمولا فایروال ساده دارد | قابلیت رمزگذاری و امنیت پیشرفته Wi-Fi |
شکل ترکیبی | مودم-روتر | گاهی مودم داخلی ندارد |
تفاوت روتر با مودم در شبکه خانگی
در شبکههای خانگی، اگر فقط یک دستگاه دارید (مثلا یک لپتاپ) میتوانید تنها از مودم استفاده کنید. اما در زندگی امروزی که گوشیهای هوشمند، تلویزیونها، کنسولهای بازی و لپتاپها همه نیازمند اینترنت هستند، استفاده از روتر یا مودم-روتر بهترین انتخاب است.
جمعبندی
در پاسخ به پرسش تفاوت مودم و روتر چیست باید گفت:
مودم، اینترنت را از شرکت ارائهدهنده دریافت میکند.
روتر، اینترنت را بین دستگاههای مختلف پخش میکند.
ترکیب هر دو دستگاه در قالب مودم-روتر نیز وجود دارد که گزینهای رایج در منازل است.
انتخاب بین این دستگاهها بستگی به نیاز شما دارد؛ اگر تنها یک دستگاه دارید، مودم کافی است، اما برای خانههای هوشمند و چندکاربره، وجود روتر یا مودم-روتر ضروری خواهد بود.
سوالات متداول
۱. آیا میتوان بدون مودم از روتر استفاده کرد؟
خیر. روتر به تنهایی نمیتواند اینترنت ایجاد کند؛ فقط اینترنت دریافتشده از مودم را بین دستگاهها پخش میکند.
۲. آیا میتوان بدون روتر از مودم استفاده کرد؟
بله، اما اینترنت فقط روی یک دستگاه فعال میشود و امکان اشتراکگذاری بین چند دستگاه وجود ندارد.
۳. مودم-روتر چیست و چه کاربردی دارد؟
مودم-روتر دستگاهی ترکیبی است که هم وظیفه دریافت اینترنت از سرویسدهنده (مثل ADSL یا فیبر) را انجام میدهد و هم آن را بین دستگاههای مختلف پخش میکند.
۴. کدام بهتر است: خرید مودم و روتر جدا یا مودم-روتر؟
اگر به دنبال شبکهای ساده و کمهزینه هستید، مودم-روتر مناسب است. اما اگر میخواهید شبکهای حرفهای با پوشش بهتر و قابلیتهای پیشرفته داشته باشید، خرید مودم و روتر جدا توصیه میشود.
۵. آیا مودم امنیت شبکه را تضمین میکند یا روتر؟
مودم معمولاً فایروال ساده دارد، اما روتر امکانات امنیتی بیشتری مثل رمزگذاری Wi-Fi، کنترل دسترسی کاربران و تنظیمات پیشرفته فایروال ارائه میدهد.